Rafdrifnir strætisvagnar eru lausn á þessum vanda. Olíuverðið er að sliga Strætó BS.

Í dag eru til strætisvagnar sem eru rafdrifnir og nota eingöngu rafmagn og eru þess vegna frábær lausn fyrir íslenskar aðstæður þar sem rafmagnsframleiðslan er 100% vistvæn og engin mengun stafar frá vögnunum. Þessir vagnar nota um 200 kwst fyrir hverja hleðslu og duga því um 500 km. Það má hlaða upp rafgeymanna allt að 3000 sinnum eða sem svarar til 900.000 km eða í allt að átta ár. Hver rafgeymir vegur um 2800 kg og er af gerðinni Lithium ion, (Phosphate og Ferrous). Rafgeymarnir eru staðsettir aftast í vagninum.

Það er afar lítið viðhald á þessum vögnum þar sem ekki eru viðkvæmir hlutir eins og í hráolíuvélum og búnaði þeim sem tengist almennu viðhaldi. Það eru nokkrir slitfletir í stýrisbúnaði sem þarf að smyrja ásamt því að fylgjast með rafgeymum og hleðslu þeirra.

Þessir vagnar eru afar hljóðlátir og menga ekki neitt og henta því vel í borgarumferð sér í lagi þar sem fólk er í mikilli nánd við vagnanna. Almenningsvagnarnir eru með alla staðla sem krafist er af ESB og fylgja þeim gæðavottorð frá flestum skoðunarstofum í heiminum.

Verð og rekstrarkostnaður ásamt fjármögnunarkostnaði: Þessir vagnar eru verðlagðir í US$. Hver vagn kostar um 300,000 US$ CIF Reykjavík þetta verð er án VASK en tollur er 0 kr.

Rekstrarkostnaður eru bundin við raforkuverð og er það frekar lágt hér á landi. Rafnotkun þessarra vagna er um 200 kwh í eina hleðslu á rafgeyminum og dugar hún í yfir 500 km akstur undir venjulegum kringumstæðum. Þessir vagnar nota alla hreyfiorku sem myndast við það að dregið er úr hraða vagnsins. Það er um 30% af orkunni sem endurnýtist á Þennan hátt.

Það tekur um 4-8 klukkustundir að hlaða tómann rafgeymir fyrir næsta dag. Þar sem vagnar eru nánast eingöngu í notkun að degi til og fram á nótt þá eru þeir hlaðnir rafmagni sem annars nýtist ekki og er því þjóðfélagslega hagkvæmt og gæti verið á lægra verði en á annatímum á daginn.

Ég hef kannað möguleika á 100% fjármögnun á þessum vögnum og er það dæmi verið sett upp á eftirfarandi hátt:

Samkvæmt ofangreindum útreikningum þá er kostnaðurinn um 673.354 kr. á mánuði og ef tillit er tekið til rekstrakostnaðar rafmagnsvæddu vagnanna þá er hann mun lægri en hráolíu drifnu vagnanna. Ég hef ekki fengið nægar upplýsingar um rekstrarkostnað hráolíudrifnu vagnanna en þær upplýsingar hef ég þó að notkunin er um 40 lítrar á 100 km vegalengd. Þar sem þessi hráolíukostnaður er reiknaður út frá verði á olíulítra þá er kostnaðurinn um 20.000 kr. á dag á hvern vagn með hráolíuknúna vél.

Rafdrifnu vagnarnir eru að nota um 200 kwh sem kostar um 2000 kr. Kostnaður vagnanna er því um 2000 kr. á dag í stað 20.000 kr. hjá olíudrifnu vögnunum. Fjárfesting á rafdrifnu vögnunum er því mjög hagkvæm samkvæmt eftirfarandi niðurstöðu:

Samkvæmt útreikningum þá er kostnaðurinn um 673.354 kr. á mánuði og ef tillit er tekið til rekstrakostnaðar rafmagnsvæddu vagnanna þá er hann mun lægri en hráolíu drifnu vagnanna. Ég hef ekki fengið nægar upplýsingar um rekstrarkostnað hráolíudrifnu vagnanna en þær upplýsingar hef ég þó að notkunin er um 40 lítrar á 100 km vegalengd. Þar sem þessi hráolíukostnaður er reiknaður út frá verði á olíulítra þá er kostnaðurinn um 20.000 kr. á dag á hvern vagn með hráolíuknúna vél.
Rafdrifnu vagnarnir eru að nota um 200 kwh sem kostar um 2000 kr. Kostnaður vagnanna er því um 2000 kr. á dag í stað 20.000 kr. hjá olíudrifnu vögnunum. Fjárfesting á rafdrifnu vögnunum er því mjög hagkvæm samkvæmt eftirfarandi niðurstöðu:

Rafdrifin strætisvagn:

Afborgun á mánuði: 667.000 kr
Afborgun á dag: 20.000 kr
Orkunotkun á dag: 2.000 kr
Kostnaður samtals á dag: 24.000 kr

Hráolíudrifin strætisvagn:
Afborganir á mánuði: 667.000 kr
Afborganir á dag: 22.000 kr
Orkunotkun á dag: 20.000 kr
Kostnaður samtals á dag: 42.000 kr

Sparnaður á dag: 20.000 kr
Sparnaður á ári: ca 7.200.000 kr
Greiðsla af rafdrifnum strætisvagni. ca -7.200.000 kr

Niðurstaðan er því sú að rafknúni strætisvagninn er nánast greiddur upp með hráolíukostnaði hráolíustrætisvagnsins. Það sem eftir stendur er bókfærð eign í hráolíustrætisvagninum í þessu dæmi að ofan.

Níu ára barni með skólatösku vísað úr strætó

Athugasemdir

[Dóri (IP-tala skráð) 14.1.2011 kl. 12:11]

Reyndar eru mjög fáir vagnar ennþá sem eru að nota hráolíu í þeim skilningnum, flestir nýrri vagnanna eru að nota diesel eða biodiesel og þar er lítraverð um 200kr út úr dælu enn svo fá þeir sjálfsagt fínan afslátt, segja 25% þannig að þá er lítrinn á 150kr, 200 lítrar (40 lítrar á 100km * 5 = 200 lítrar fyrir 500 km) = 30.000kr á dag ekki 20.000kr.

kostnaður því um 52.000kr, sparnaður því 30.000kr á dag eða 10.950.000kr á ári.

hljómar vel

Spurning hinsvegar hvernig þessum vögnum vegnar á veturnar á Íslandi.

[Guðlaugur Hermannsson, 14.1.2011 kl. 12:16]

Sæll Dóri.

Þessir vagnar eru í umferð í hvaða veðri sem er. Rafhlöðurnar eru Lithium og þola hita og kulda. Af hverju ekki prófa þessa vagna og sjá hvað þeir eru færir um að afkasta.

Þakka þér fyrir leiðréttinguna á útreikningi mínum en ég er afar varkár í öllum útreikningi og vil að vafinn sé tekinn með í reikninginn.

[Sumarliði Einar Daðason, 14.1.2011 kl. 12:27]

Af hverju er þetta ekki prófað hér á landi? Hvað er það sem stoppar? Það má einnig bæta því við að þetta sparar gjaldeyri líka.

Ps. "Samkvæmt útreikningum þá er [...] samkvæmt eftirfarandi niðurstöðu:" er tvítekinn í greininni hjá þér.

[Guðlaugur Hermannsson, 14.1.2011 kl. 12:43]

Strætó BS er ekki tilbúið að prófa einn vagn eftir upplýsingum frá Borgarstjórn. Ástæðan er að vagnarnir eru ekki með dyr aftast eins og flestir vagnar þeirra eru núna. Það vegur því hærra að dyr séu á vagninum aftast en olíukostnaður upp á 800 milljónir á ári fyrir alla vagnanna. Raforkan er nánast frí vegna þess að rafmagn er ónýtt á nóttinni. Eitt atriði er einnig mikið fjárhagslegt en það er viðhaldið á þessum rafmagnsvögnum sem er ekki meira en 1/3 af olíuvögnunum.

[Jóhann Elíasson, 14.1.2011 kl. 21:17]

Tæknin er einfaldlega ekki til staðar rafhleðslan dugir varla á milli stoppistöðva þannig að þetta er ekki raunhæf lausn að svo komnu máli.

[Sumarliði Einar Daðason, 14.1.2011 kl. 21:21]

Hvað er meðal akstur á einum strætó yfir daginn? Af hverju þurfa dyrnar að vera aftast?

[Guðlaugur Hermannsson, 15.1.2011 kl. 11:57]

Sæll Jóhann, þú fullyrðir um hluti sem þú hefur ekki kynnt þér. Það eru til rafgeymar með hleðslu fyrir allt að 500 km akstur strætisvagna. Það eru líka til rafgeymar sem duga til að sigla 100 tonna bát í 24 klukkutíma á fullri ferð. Þú verður að nota google.com þegar þú ert í vafa um eitthvað. Ekki fullyrða um hluti sem þú veist ekki neitt um.

[Guðlaugur Hermannsson, 15.1.2011 kl. 12:00]

Sæll Sumarliði, Strætó BS er með ýmsar leiðir en algengasta leiðin er um 300 km á dag (10X30km).

Ástæðan fyrir dyrum aftast er samkvæmt Strætó BS er sú að eldri borgarar veigri sér við að fara aftast í vagninn vegna hugsanlegs áreitis unglinganna. Það er langsótt að halda í olíustrætóanna.

[Jóhann Elíasson, 15.1.2011 kl. 15:07]

Þú skalt ekki fullyrða um hluti sem þú veist ekkert um Guðlaugur, ég hef kynnt mér rafdrifin farartæki mjög vel og get alveg fullyrt að þú ert ekkert betur að þér í þessum málum en ég, svo þú skalt nú fara varlega í fullyrðingunum.  Og að vitna í Google með svona hluti er nú svolítið vafasamt.

[Jón Logi (IP-tala skráð) 15.1.2011 kl. 18:27]

Þetta eru mjög athuglisverðar tölur Guðlaugur. Gaman væri ef þú gætir tínt saman  heimildirnar og hrellt Jóhann oggulítið, því að hann hefur kannski aldrei séð lyftara í brúki, hvað þá keyrt einn, hvað þá fyrir 25 árum. Nýjustu rafhlöður eru nefnilega orðnar ótrúlega öflugar.

Það má prófa að gúgla Tesla sportbílinn, sem er rafdrifinn og fer í hundraðið á rúmum 4 sekúndum. Hann hefur reyndar ekki reynst eins úthaldsgóður og fullyrt var, en býsna sprækur fyrir það. Top-Gear teymið tók hann á brautina og tókst að klára geyminn frekar snemma, - en eins og búast mátti við, þá keyrðu þeir eins og brennt svín.

En, smá staðreyndir í léttum dúr:

Lyftari = rafdrifið vinnutæki með  langa reynslu.

Strætisvagn = fólksflutningatæki með verulega burðargetu umfram venjulegan farm (payload).

Rafmagn = orka sem virkilega kostar hérlendis ca tíunda part af orku í formi díselolíu 

Hestafl = 0.76 kw...reiknið þið svo

Hráolía = títt notað í gömlu máli sem samnefnari fyrir flotaolíu og díselolíu. Díselvélar geta reyndar gengið á öllu mögulegu öðru, t.a.m. steikarolíu og bensíni að hluta.

Varageymir = aukageymir fyrir orku í hvaða formi sem hún er, svo maður verði ekki stopp.

[Jóhann Elíasson, 15.1.2011 kl. 19:54]

Jón Logi, þú hefðir kannski átt að horfa á "strákana" í Top Gear þegar þeir "reynsluóku" Teslunni.  Hún reyndist alveg frábærlega nema að einu leyti HÚN VARÐ RAFMAGNSLAUS EFTIR HÁLFTÍMA.  Ef þú hefðir horft á þennan þátt hefðir þú haft VIT á að nefna hana ekki í þessum pistli.  Og talandi um rafmagnsbíla þá verð ég nú ekkert voðalega upptendraður af þekkingu þinni á því sviði því miðað við skrif þín þá er hún nú frekar lítil og ég get ekki séð að þið Guðlaugur getið mikið "hrellt" mig því að þekking ykkar samanlagt á þessum málum virðist ekki vera það mikil að hún kemst öðru megin á hund.

[Guðlaugur Hermannsson, 16.1.2011 kl. 12:46]

Jóhann það er ekkert verið að hrella þig það eru bara staðreyndir sem um er rætt. Það er svo margt sem sem drifið er áfram af rafgeymum. Nýjustu rafgeymar eru Lithiu rafhlöður sem geta þjappað mun meiri rafmagni inn á sig en þeir gömlu hefðbundnu.

Google er lykill að öllu því efni sem er inn á veraldarvefnum. Það þarf auðvitað að flokka það eftir trúverðugleika og staðreyndum sem þeim fylgja. Háskólar um allan heim eru með ýmsar upplýsingar fyrir almenning sem ekki var aðgengilegur áður fyrr. Þar er hægt að fylgjast með nánast öllu sem manni getur dottið í hug og leitað eftir.

[Kjarri (IP-tala skráð) 16.1.2011 kl. 13:43]

Ég vil kannski ekki vera mikið að blanda mér í "rifrildi" en vil nú sammt koma því að að í áratugi hafa lyftarar verið rafknúnir. Í fiskvinnslu og annari matvinnslu að þá eru þau einu tækin leyfð þar innandyra. Þessi tæki eru oft á fullu allan dagin og ég veit það af eigin reynslu. Það er auðvitað munur á milli lyftara og strætó en þó tel ég að ef lyftari getur skilað af sér fullum afköstum allan dagin (og stundum mjög langan vinnudag) að þá ætti að vera hægt að búa til strætó líka. Þessir rafmagnslyftarar eru í vinnu í fiskvinnslum um allt land. Það er oft mikið af vatni í fisvinnslum og til dæmis í móttökustöðum er allskonar veðrátta, snjór og frost og allt sem Ísland hefur upp á að bjóða. Þessi tæki þola alla þá veðráttu sem Ísland hefur og þar að aukki allt það vatn sem fiskvinnsla hefur upp á að bjóða. Það að prufa ekki að nota þessa vagna er eitthvað sem ég skil ekki. Satt best að segja að þá mætti ættla að menn séu á málum hjá Olíufélögunum með því að vilja ekki prufa þetta.

[Guðlaugur Hermannsson, 16.1.2011 kl. 13:48]

Takk fyrir innleggið Kjarri. Þetta er staðreynd sem ekki hefur farið hátt þegar umræðan um rafstrætó hefur farið í gang. Þetta með olíufélögin hef ég ekki neinar upplýsingar um. Ástæðan fyrir því að prófa ekki einn vagn til prufu er mér hulin ráðgáta.